Gıda İntoleransı Nedir ?

 

Besinlere karşı vücudun gösterdiği ters reaksiyonlar halk arasında besin reaksiyonu, alerji, intolerans veya yüksek besin hassasiyeti gibi isimlerle anılıyor. Peki, bunlar ne demektir ve farklılıkları nelerdir? 
 
GIDA İNTOLERANSI NEDİR?
 
Günlük hayatımızda tükettiğimiz birçok gıda ve gıda katkı maddesi sindirim sistemimiz tarafından tam olarak sindirilemeyebilir. Bu durumda bu gıda vücudumuzda yabancı madde gibi algılanarak vücudun savunma haline geçmesine sebep olur, inflamasyonlar ve yan etkiler oluşturabilir. Kişiden kişiye farklılık gösteren besinlere vücudun verdiği bu reaksiyona “ Gıda İntoleransı - Tip 3 Gıda Alerjisi ” diyoruz.
 
GIDA İNTOLERANSI NASIL OLUŞUR?
 
 
Gıda İntoleransına sebep olan reaksiyonların çoğu henüz tam olarak anlaşılmış değildir ve klasik alerjinin aksine bir dizi farklı nedenleri vardır. 
Yapılan araştırmalar intoleransın gelişiminde bağırsak bariyer hassasiyetinin çok önemli bir rolü olduğunu göstermiştir. Sindirilemeyen ya da göreceli olarak daha az sindirilmiş gıdalar bağırsak bariyerlerinden geçerek vücudumuzun bağışıklık sistemi tarafından yabancı varlık olarak algılanırlar. Sağlıklı bir bağırsak sistemi de organizmayı gıdanın ters reaksiyonundan korur. 
Bağırsak geçirgenliğinin arttığı durumlarda zararsız proteinlere karşı immün reaksiyonlar görülebilir bu durum besinlere karşı ters reaksiyon oluşmasına öncülük eder. Ayrıca ters reaksiyonlar da bağırsakta inflamatuar sürecin artışı anlamına gelir ve yine bu durum bağırsak geçirgenliğinin artmasına sebep olur.
 
Bağırsak geçirgenliğinin artışına neden olan durumlar
 
  • Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar
  • Parazitler ve Kandida albicans
  • Koruyucu ajanlar
  • Ağır metaller
  • Çevresel toksinler
  • Stres, Interferon-g, TNF-a
  • İlaçlar
  • Alkol
  • Ekzokrin pankreas yetersizliği
  • Dengesiz beslenme
  • Dysbiosis (mikrobiyal dengesizliğin oluşması)
  • Bozulmuş flora
 
GIDA İNTOLERANSININ YAYGINLIĞI
 
Bilinen klasik besin alerjisi göreceli olarak nadir görülmektedir. İngiltere popülasyonunda sadece tahmini  %2.5 yetişkine ve  %8 çocuğa besin alerjisi tanısı konmuştur. Buna karşın bu konuda öncü olan Allergy UK (İngiltere Alerji Kurumu)’e göre nüfusun %45’i, Dünya sağlık örgütüne göre ise dünya nüfusunun yarısı, yani her 2 kişiden 1’i besin intoleransından etkilenmektedir. 

 

Gıda intoleransının yaygınlığının sebepleri ile ilgili bazı teoriler;

  • Toprak kalitesinin zayıflaması
  • Kimyasal gübre ve böcek ilaçlarının kullanımı
  • İşlenmiş gıdaların çok fazla tüketilmesi
  • Gıdaların yapılarının değiştirilmesi
  • Çevresel faktörler ve kimyasal kirlilik
  • İlaç kullanımlarının özellikle ağrı kesiciler ve antibiyotiklerin artması
  • Hayatımızdaki  stres